CÁC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH THỰC THI QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ CỦA VIỆT NAM

Nếu bạn muốn thực thi chống lại hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) tại Việt Nam theo thủ tục hành chính, việc hiểu rõ chức năng, nhiệm vụ và khả năng của cơ quan thực thi luật pháp tại Việt Nam sẽ giúp bạn lựa chọn một cơ quan có thẩm quyền phù hợp, để tránh sự chậm chễ không mong muốn và tối đa hóa sức mạnh của cơ quan đó trong các hành động thực thi tiếp theo.

1. Thanh tra Khoa học và Công nghệ

Thanh tra Khoa học và Công nghệ bao gồm:

(i) Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ, và

(ii) Thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ cấp tỉnh.

1.1. Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ (Thanh tra Bộ)

Địa chỉ: 113 Đường Trần Duy Hưng – Quận Cầu Giấy – Hà Nội

ĐT: 84-4-35553906

Fax: 84-4-39446602

Email: thanhtra@most.gov.vn

Website: http://thanhtra.most.gov.vn

Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ (Thanh tra Bộ) là cơ quan thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, giúp Bộ trưởng thực hiện chức năng quản lý nhà nước về hoạt động thanh tra khoa học và công nghệ (KH&CN); giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng; thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn thanh tra hành chính và nghiệp vụ thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Khoa học và Công nghệ theo quy định của pháp luật.

1.2. Thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ cấp tỉnh

Mỗi tỉnh, thành phố của Việt Nam sẽ có Sở Khoa học và Công nghệ riêng. Thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ (Thanh tra Sở) là tổ chức trực thuộc Sở Khoa học và Công nghệ của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tiến hành thanh tra hành chính, thanh tra chuyên ngành KH&CN, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật.

Thông tin dành cho bạn! Thanh tra Bộ, Thanh tra Sở có quyền thực thi chống lại mọi hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp (SHCN). Trong các trường hợp xâm phạm quyền SHCN phức tạp (ví dụ: tên thương mại vi phạm nhãn hiệu hoặc tranh chấp tên miền dựa trên nhãn hiệu), nên đệ trình vụ việc đến Thanh tra Bộ KH&CN, vì cơ quan này đã giải quyết khá hiệu quả các vụ việc phức tạp về mặt học thuật hoặc pháp lý. Tuy nhiên, do nguồn nhân lực còn hạn chế, nên xử lý một vụ việc phức tạp có thể mất nhiều thời gian để tiến hành.

2. Thanh tra Thông tin và Truyền thông

Thanh tra Thông tin và Truyền thông bao gồm:

(i) Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông, và

(ii) Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông cấp tỉnh.

2.1. Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông

Địa chỉ: 18 Đường Nguyễn Du, Hà Nội, Việt Nam

ĐT: 84.24.35563851 – 84.24.35563852

Fax: 84.4.35563855

Email: vanthuthanhtra@mic.gov.vn

Website: https://mic.gov.vn/

Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông là đơn vị cấp bộ, thực hiện chức năng tham mưu, điều tiết về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; thanh tra hành chính đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý của Bộ Thông tin và Truyền thông; thanh tra chuyên ngành đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực thông tin và truyền thông; giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật.

Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông có nhiệm vụ, quyền hạn theo Quyết định 1765/QĐ-BTTTT ngày 25 tháng 11 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông.

2.2. Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông cấp tỉnh

Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông cấp tỉnh là cơ quan thuộc cơ cấu tổ chức của Sở Thông tin và Truyền thông. Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông có chức năng tham mưu, giúp Giám đốc Sở thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực thông tin và truyền thông (báo chí, in, xuất bản, bưu chính, viễn thông, v.v.) viễn thông; truyền dẫn, phát sóng; tần số vô tuyến điện; công nghệ thông tin, điện tử; phát thanh và truyền hình; thông tin đối ngoại; bản tin thời sự; cơ sở hạ tầng thông tin; hạ tầng thông tin và truyền thông; phóng sự quảng cáo trên báo chí, trên môi trường mạng, trên xuất bản phẩm và quảng cáo tích hợp trên sản phẩm, dịch vụ bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin) trên địa bàn tỉnh. Giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật; phổ biến và giáo dục pháp luật; theo dõi tình hình thi hành pháp luật và kiểm tra việc thi hành pháp luật; Hỗ trợ pháp lý cho các doanh nghiệp thuộc ngành quản lý và các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật.

Thông tin dành cho bạn! Trong thực thi quyền SHTT ở Việt Nam, Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông có quyền thực thi đối với chiếm dụng tên miền và có trách nhiệm phối hợp với Thanh tra Bộ KH&CN và các cơ quan có liên quan trong quá trình xử lý tên miền xâm phạm quyền SHTT.

3. Thanh tra Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Thanh tra Văn hóa, Thể thao và Du lịch bao gồm:

(i) Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, và

(ii) Thanh tra Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp tỉnh.

3.1. Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Địa chỉ: 18 Đường Nguyễn Du, Hà Nội, Việt Nam

ĐT: 84.24.35563851 – 84.24.35563852

Fax: 84.4.35563855

Email: vanthuthanhtra@mic.gov.vn

Website: https://mic.gov.vn/

Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là tổ chức thuộc Bộ có chức năng giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước về thanh tra, thanh tra hành chính đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý của Bộ và thanh tra chuyên ngành đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chịu sự quản lý, chỉ đạo của Bộ trưởng và chịu sự chỉ đạo về công tác, nghiệp vụ của Thanh tra Chính phủ. Nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được quy định cụ thể tại Quyết định số 3849/QĐ-BVHTTDL ngày 17 tháng 10 năm 2017.

3.2. Thanh tra Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp tỉnh

Thanh tra Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp tỉnh là cơ quan của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch giúp Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiến hành thanh tra, kiểm tra hành chính, thanh tra chuyên ngành; giải quyết báo cáo khiếu nại; công tác tiếp công dân, công tác pháp chế và phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật.

Thông tin dành cho bạn! Trong thực thi quyền SHTT tại Việt Nam, Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có quyền thực thi các hành vi xâm phạm quyền tác giả và quyền liên quan.

4. Quản lý thị trường (MMB)

Quản lý thị trường gồm có:

(i) Tổng cục Quản lý thị trường Việt Nam, và

(ii) Cục Quản lý thị trường cấp tỉnh.

4.1. Thanh tra Tổng cục Quản lý thị trường

Địa chỉ: 91 Đinh Tiên Hoàng, Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội

Tel: 84-24-38255868

Fax: 84-24-39342726

Website: https://dms.gov.vn/

Tổng cục Quản lý thị trường là tổ chức trực thuộc Bộ Công Thương, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Công Thương quản lý nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật về phòng, chống, xử lý hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu; sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ; hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; hành vi vi phạm pháp luật về chất lượng, đo lường, giá cả, an toàn thực phẩm; hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và hành vi gian lận thương mại theo quy định của pháp luật.

4.2. Chi cục quản lý thị trường cấp tỉnh

Cục Quản lý thị trường cấp tỉnh, thành phố có chức năng giúp Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường quản lý nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật về phòng, chống và xử lý hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu; sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ; hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; hành vi vi phạm pháp luật về chất lượng, đo lường, giá cả, an toàn thực phẩm; hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và hành vi gian lận thương mại theo quy định của pháp luật trên địa bàn tỉnh; thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành theo quy định của pháp luật.

Thông tin dành cho bạn! Trong thực thi quyền SHTT tại Việt Nam, lực lượng Quản lý thị trường được quyền thực thi các hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan, quyền sở hữu công nghiệp (trừ quyền sáng chế) liên quan đến hành vi mua bán, vận chuyển hàng hóa vi phạm trên thị trường. Lực lượng Quản lý thị trường có thể áp dụng biện pháp thực thi đối với hành vi sản xuất hàng hóa vi phạm nếu truy tìm được hành vi (sản xuất) đó trong quá trình xử lý hành vi buôn bán, vận chuyển hàng hóa vi phạm trên thị trường. Các chủ sở hữu quyền thường lựa chọn lực lượng Quản lý thị trường để nhanh chóng xử lý các đối tượng vi phạm nhỏ lẻ.

5. Cơ quan công an

(i) Bộ Công an, và

(ii) Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng

5.1. Bộ Công an

Địa chỉ: 44 Đường Yết Kiêu – Hoàn Kiếm – Hà Nội

ĐT: 84 069.2343647 – 069.2341165.

Fax: 84-24-39342726

Website: http://en.bocongan.gov.vn/

Bộ Công an có quyền thu thập thông tin, phân tích, đánh giá tình hình, dự đoán diễn biến, kiến nghị với Đảng, Nhà nước ban hành chính sách, pháp luật, chiến lược phù hợp về bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật và chỉ đạo thực hiện các văn bản này; tham gia đánh giá đầy đủ tác động của các phương án, dự án kinh tế – xã hội đối với các vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội,

kiến nghị chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự xã hội với chiến lược, chính sách phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, đối ngoại an toàn, hiệu quả.

5.2. Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng (Cục Cảnh sát ĐTTP về kinh tế) – C03

Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế (C03) là cơ quan thuộc Bộ Công an (Việt Nam) có chức năng tham mưu, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an chỉ đạo, hướng dẫn lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng trong cả nước. Thực hiện các biện pháp phòng ngừa, phát hiện, điều tra, xử lý các loại tội phạm kinh tế, tham nhũng và trực tiếp điều tra các vụ án kinh tế, tham nhũng theo quy định của pháp luật và theo yêu cầu của Bộ trưởng Bộ Công an.

Thông tin dành cho bạn! Trong thực thi quyền SHTT tại Việt Nam, cơ quan Công an có thẩm quyền phát hiện, xác minh, thu thập thông tin, chứng cứ về hành vi xâm phạm quyền SHCN và cung cấp cho các cơ quan thực thi pháp luật khác của Việt Nam, phối hợp với các cơ quan thực thi pháp luật khác của Việt Nam xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và có thẩm quyền xử lý hành vi làm hàng giả.

Khi nào sử dụng cơ quan Công an để thực thi quyền SHTT tại Việt Nam?

Cảnh sát được đào tạo bài bản trong việc tiến hành điều tra và thu thập bằng chứng về hành vi xâm phạm. Họ được đào tạo chuyên môn về thực thi quyền sở hữu trí tuệ. Họ có thể khám xét nhà của những người được coi là cất giấu các công cụ liên quan hoặc bằng chứng của các vụ vi phạm. Chủ sở hữu quyền SHTT có thể xem xét phối hợp với cơ quan Công an Việt Nam trong các trường hợp sau:

• Các vụ việc giả mạo phức tạp, đòi hỏi kỹ năng điều tra chuyên sâu và/hoặc nỗ lực cao trong việc theo dõi và phát hiện nguồn gốc của giả và/hoặc kho chứa giả, và/hoặc các đối tượng làm giả lớn;

• Tìm hiểu thực tế để đánh giá mức độ làm giả và vi phạm bản quyền

• Chủ sở hữu quyền SHTT cần thu thập bằng chứng vi phạm để khởi tố người vi phạm hoặc cần xử lý tội phạm có tổ chức.

Tuy nhiên, trên thực tế, có thể mất nhiều thời gian để cảnh sát kinh tế tiến hành một cuộc điều tra chuyên sâu và kết quả cuối cùng là không chắc chắn.

6. Cơ quan hải quan

(i) Tổng cục Hải quan Việt Nam (VGDC)

(ii) Cục Giám sát quản lý về hải quan (CCSD)

(iii) Cục Hải quan cấp tỉnh

6.1. Tổng cục hải quan Việt Nam

Địa chỉ: Số 9 – Đường Dương Đình Nghệ, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam

Tel: 84 24 39440833 (ext: 8621)

Email: tongcuchaiquan@customs.gov.vn hoặc bophanhotrotchq@customs.gov.vn

Website: https://www.customs.gov.vn/

Tổng cục Hải quan có nhiệm vụ, trong đó có nhiệm vụ quản lý có hiệu quả hoạt động xuất nhập khẩu và thương mại quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại và sản xuất phát triển; chống buôn lậu, chống gian lận thương mại, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng…

6.2. Cục Giám sát quản lý về hải quan (CCSD)

Cục Giám sát quản lý về hải quan là cơ quan trực thuộc Tổng cục Hải quan, có chức năng tham mưu, giúp Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý quản lý, chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan trong ngành hải quan thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, hàng hóa quá cảnh, phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh; kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa; hướng dẫn thực hiện bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ theo quy định của pháp luật.

6.3. Cục Hải quan cấp tỉnh

Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố (Cục Hải Quan) là đơn vị trực thuộc Tổng cục Hải quan, có chức năng thực hiện pháp luật Nhà nước về hải quan và các quy định khác của pháp luật có liên quan trên địa bàn Cục Hải quan.

Thông tin dành cho bạn! Yêu cầu giám sát hải quan tại Việt Nam là một vũ khí mạnh mẽ cho chủ sở hữu quyền SHTT trong việc ngăn chặn hàng giả, hàng xâm phạm quyền SHTT xâm nhập vào thị trường nội địa. Như vậy, nên ưu tiên tiến hành biện pháp giám sát hải quan nếu nghi ngờ hàng hóa vi phạm được nhập khẩu vào Việt Nam từ nước khác. Cơ quan Hải quan Việt Nam đóng vai trò là “người gác cổng” có toàn quyền giám sát, ngăn chặn, thu giữ hàng hóa nghi vấn tại cửa khẩu. Sau khi nhận được yêu cầu giám sát hải quan và chấp nhận yêu cầu giám sát hải quan, Cục Cục Giám sát quản lý về hải quan sẽ chuyển yêu cầu này và các tài liệu hỗ trợ khác cho tất cả các Cục Hải quan tỉnh, thành phố trên toàn lãnh thổ Việt Nam để giám sát hàng hóa nhập khẩu.

Còn xuất khẩu thì sao? Một bước tiến đáng kể nữa trong bảo hộ quyền SHTT xuyên biên giới tại Việt Nam là căn cứ vào dự thảo nghị định sửa đổi quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp tại Nghị định số 99/2013/NĐ-CP, Hải quan Việt Nam hiện có thẩm quyền chặn hàng xuất khẩu xâm phạm quyền SHTT ra khỏi Việt Nam và áp dụng các biện pháp xử phạt đối với nhà xuất khẩu. Do đó, sẽ rất hữu ích nếu bạn yêu cầu giám sát hải quan đối với tài sản trí tuệ của mình như nhãn hiệu, bản quyền và kiểu dáng công nghiệp với hải quan Việt Nam để được hưởng lợi từ sự bảo vệ của hải quan.

By Nguyen Vu QUAN

Partner & IP Attorney