KENFOX Đảo Ngược Quyết Định Từ Chối Bảo Hộ Nhãn Hiệu “MINIX” Sau Chín Năm Khiếu Nại Tại Việt Nam

KENFOX IP & Law Office đã giành được một thắng lợi quan trọng cho khách hàng của mình, Minix Technology Ltd., một công ty công nghệ có trụ sở tại Thâm Quyến, Trung Quốc. Sau chín năm kiên trì theo đuổi vụ việc, KENFOX đã thuyết phục thành công Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam (Cục SHTT) cấp bảo hộ cho nhãn hiệu “” (MINIX) thuộc Nhóm 09. Thành công này không chỉ khẳng định quyền lợi chính đáng của Minix Technology Ltd. mà còn tạo dựng một tiền lệ pháp lý có giá trị cho các vụ việc tương tự trong tương lai.

Bối Cảnh

Minix Technology Ltd., được thành lập vào năm 2008, là một doanh nghiệp công nghệ chuyên phát triển và sản xuất các sản phẩm tiên tiến như máy tính mini, thiết bị phát đa phương tiện và các thiết bị điện tử khác. Công ty đã nộp đơn đăng ký nhãn hiệu quốc tế cho dấu hiệu “MINIX” theo Thỏa ước Madrid, trong đó có chỉ định bảo hộ tại Việt Nam. Tuy nhiên, Cục SHTT đã ban hành Quyết định từ chối cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu đối với Nhóm 09, bao gồm phần cứng và thiết bị ngoại vi máy tính, với lý do cho rằng dấu hiệu “Minix” mang tính mô tả. Căn cứ của Cục SHTT là kết quả tra cứu trên Internet cho thấy “Minix” là tên của một hệ điều hành máy tính đã được biết đến.

Theo quy định pháp luật về nhãn hiệu tại Việt Nam, các dấu hiệu mang tính mô tả, tức là mô tả trực tiếp đặc điểm, chất lượng, công dụng, nguồn gốc địa lý hoặc tên gọi chung của hàng hóa/dịch vụ, thường không đủ điều kiện để được bảo hộ vì thiếu khả năng phân biệt. Tuy nhiên, một nhãn hiệu mô tả vẫn có thể được bảo hộ nếu chứng minh được rằng nó đã đạt được khả năng phân biệt thông qua quá trình sử dụng rộng rãi và liên tục trên thị trường Việt Nam. Trường hợp này được gọi là “tính phân biệt thứ cấp” (secondary meaning), khi người tiêu dùng đã quen thuộc và gắn kết dấu hiệu đó với hàng hóa/dịch vụ của một chủ thể cụ thể, thay vì hiểu theo nghĩa thông thường của từ ngữ đó.

Khiếu Nại Ban Đầu và Bằng Chứng Sử Dụng

Đại diện cho Minix, KENFOX đã nộp Đơn khiếu nại phản đối Quyết định từ chối của Cục SHTT. Trong Đơn khiếu nại, KENFOX lập luận rằng:

Thứ nhất, các sản phẩm mang thương hiệu “MINIX” đã được phân phối tích cực tại thị trường Việt Nam thông qua mối quan hệ kinh doanh ổn định và lâu dài với các doanh nghiệp trong nước, cho thấy mức độ hiện diện và nhận diện thương hiệu đáng kể.
Thứ hai, nhãn hiệu “MINIX” đã được đăng ký thành công tại nhiều quốc gia thành viên khác trong hệ thống Madrid mà không gặp phải bất kỳ phản đối nào liên quan đến tính mô tả. Điều này cho thấy rằng nhãn hiệu đã được công nhận rộng rãi về khả năng phân biệt trên thị trường quốc tế.

Trên cơ sở đó, KENFOX khẳng định rằng nhãn hiệu “MINIX” không mang tính mô tả như nhận định ban đầu của Cục SHTT, mà đã đạt được tính phân biệt thông qua quá trình sử dụng thực tế và sự công nhận rộng rãi từ người tiêu dùng.

Những Băn Khoăn từ Cục SHTT và Tranh Luận về “Hàng Hóa Liên Quan”

Mặc dù KENFOX đã đưa ra những lập luận sắc bén và có sức thuyết phục ngay từ giai đoạn đầu của quá trình khiếu nại, vụ việc vẫn tiếp tục vấp phải những rào cản pháp lý phức tạp. Đầu năm 2025, sau chín năm xem xét, thẩm định viên của Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam đã nêu lên một quan ngại mới.

Theo đó, mặc dù thừa nhận rằng các tài liệu do KENFOX cung cấp đã chứng minh được mức độ sử dụng rộng rãi của nhãn hiệu “MINIX” trên thị trường, thẩm định viên vẫn cho rằng phần lớn các bằng chứng này chỉ tập trung vào sản phẩm “Android box”. Đây là dòng thiết bị phát đa phương tiện, không trùng khớp hoàn toàn với các loại hàng hóa cụ thể được liệt kê trong Đơn đăng ký thuộc Nhóm 09, chẳng hạn như máy tính và thiết bị ngoại vi máy tính.

Thẩm định viên lập luận rằng, dù “Android box” cũng là sản phẩm công nghệ, nhưng về bản chất và chức năng, chúng không đủ mức tương đồng với các hàng hóa được chỉ định trong đơn để có thể suy luận rằng nhãn hiệu “MINIX” đã đạt được tính phân biệt trên toàn bộ danh mục hàng hóa đăng ký. Do đó, tính phân biệt thứ cấp của nhãn hiệu vẫn chưa được chứng minh một cách đầy đủ đối với các sản phẩm cụ thể trong Nhóm 09.

Lập Luận Thuyết Phục từ KENFOX: Kết Nối Toàn Diện Các Khía Cạnh

Để phản bác các quan ngại của thẩm định viên, KENFOX đã đưa ra một hệ thống lập luận chặt chẽ và toàn diện, tập trung vào bốn trọng điểm then chốt:

Mối quan hệ bản chất giữa các loại hàng hóa: KENFOX chỉ ra rằng, mặc dù “Android boxes” không được liệt kê cụ thể trong danh mục hàng hóa thuộc Nhóm 09, nhưng chúng có mối liên hệ mật thiết với các sản phẩm đã chỉ định. Về mặt chức năng và công nghệ, Android boxes là một dạng máy tính thu nhỏ, nằm trong phạm vi hiểu biết mở rộng của người tiêu dùng hiện đại về “thiết bị máy tính” hoặc “thiết bị kỹ thuật số”.
Diễn giải rộng khái niệm “thiết bị ngoại vi máy tính”: KENFOX nhấn mạnh rằng cần áp dụng cách hiểu linh hoạt và phù hợp với thực tế thị trường khi xác định phạm vi của thuật ngữ “thiết bị ngoại vi máy tính”. Android boxes, với khả năng kết nối và nâng cao chức năng cho màn hình (TV), hoàn toàn có thể được xem là một dạng thiết bị ngoại vi, dù không thuộc nhóm truyền thống như chuột hay bàn phím.
“Hiệu ứng lan tỏa” từ sự công nhận thương hiệu: KENFOX lập luận rằng nhãn hiệu “MINIX” đã đạt được mức độ nhận diện cao và lòng tin từ người tiêu dùng trong lĩnh vực Android boxes. Sự thành công này tạo ra hiệu ứng lan tỏa, khiến người tiêu dùng có xu hướng mở rộng sự nhận diện đó sang các sản phẩm công nghệ có liên quan – bao gồm cả các hàng hóa thuộc Nhóm 09 mà nhãn hiệu đang xin bảo hộ.
Tiền lệ đăng ký quốc tế: Việc nhãn hiệu “MINIX” đã được đăng ký thành công tại nhiều quốc gia, đặc biệt là các quốc gia sử dụng tiếng Anh như Úc và các nước châu Âu – cho thấy dấu hiệu này không mang tính mô tả vốn có và đã đạt được tính phân biệt. Những tiền lệ quốc tế này đóng vai trò như một minh chứng thuyết phục, hỗ trợ mạnh mẽ cho yêu cầu bảo hộ tại Việt Nam.

Lời kết

Sau quá trình khiếu nại kéo dài suốt chín năm, các lập luận kiên định và có cơ sở pháp lý vững chắc của KENFOX cuối cùng đã thuyết phục được thẩm định viên của Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam (IPVN). Trên cơ sở xem xét lại toàn diện hồ sơ và các chứng cứ bổ sung, thẩm định viên đã quyết định rút lại Quyết định từ chối trước đó và chấp thuận cấp văn bằng bảo hộ cho nhãn hiệu “MINIX” thuộc Nhóm 09.

Quyết định này không chỉ đánh dấu sự thành công của Minix Technology Ltd. trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam, mà còn chính thức khép lại một hành trình pháp lý đầy thử thách kéo dài gần một thập kỷ.

Vụ việc liên quan đến nhãn hiệu “MINIX” không chỉ đơn thuần là một chiến thắng cá nhân cho Minix Technology Ltd., mà còn tạo dựng một tiền lệ có giá trị đối với các trường hợp tương tự trong tương lai, đặc biệt là những nhãn hiệu ban đầu bị đánh giá là mang tính mô tả. Thành công này cho thấy rằng, với sự am hiểu sâu sắc về nhận thức thị trường và hành vi người tiêu dùng, cùng với việc cung cấp các bằng chứng sử dụng thực tế, rõ ràng và phù hợp với nhóm hàng hóa liên quan, doanh nghiệp hoàn toàn có thể vượt qua các rào cản pháp lý ban đầu. Hơn nữa, một danh mục đăng ký quốc tế vững chắc theo hệ thống Madrid cũng đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố tính phân biệt của nhãn hiệu.

Vụ việc MINIX vì thế trở thành một minh chứng rõ ràng rằng, trong hệ thống pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam, tính mô tả không phải là rào cản tuyệt đối, miễn là có chiến lược pháp lý phù hợp và bằng chứng thuyết phục.

Nguyễn Vũ Quân | Partner, IP Attorney

Đỗ Thị Phấn |Special Counsel

Hoàng Thị Tuyết Hồng | Senior Trademark Attorney

Đọc thêm